* Khuôn đúc: là các bộ phận tạo ra lỗ rỗng (gọi là lòng
khuôn), khi kim loại lỏng được rót vào sẽ điền đầy tạo thành hình dạng chi tiết
và kích thước theo yêu cầu. Khuôn đúc là một bộ phận quan trọng tạo nên lòng
khuôn. Thông thường khuôn đúc được cấu tạo bởi hai nửa hòm khuôn: nửa hòm khuôn
trên và nửa hòm khuôn dưới (thường được làm ngay trên nền xưởng). Hai nửa khuôn
được liên kết với nhau bằng chốt định vị. Ngoài ra còn có các bộ phận chính như:
hệ thống rót, đậu hơi, đậu ngót, lỗ xiên hơi,….
* Cấu tạo cơ bản của khuôn
cát:
- Hệ thống rót: là hệ thống các bộ phận dùng
để rót kim loại lỏng vào lòng khuôn, hệ thống rót gồm có: cốc rót (cốc rót
thường, cốc rót có màng ngăn, cốc rót có màng lọc xỷ,…), ống rót, rãnh dẫn kim
loại lỏng, rãnh lọc xỷ. Hình dạng và kích thước được lựa chọn và bố trí hợp lý
khi làm
khuôn.
- Đậu hơi thường được bố trí ở nơi cao nhất
của khuôn để tạo điều kiện cho quá trình thoát khí từ lòng khuôn ra ngoài dễ
dàng.
- Đậu ngót thường được bố trí ở những nơi tập
trung kim loại để bù đắp kim loại bị thiếu do co
ngót.
- Lỗ xiên hơi tạo điều kiện thoát khí dễ dàng,
tránh hiện tượng rổ bề mặt sau khi
đúc.
- Bộ mẫu bao bồm tấm mẫu, mẫu vật đúc (mẫu
chính), mẫu đậu hơi, mẫu đậu ngót, mẫu hệ thống rót (cốc rót, ống rót, rãnh lọc
xỹ, rãnh dẫn). Mẫu vật đúc tạo nên hình dạng bên ngoài của sản phẩm (tùy theo
vật đúc mà có thể gắng thêm gối lõi - dùng đỡ lõi đứng vững trong lòng khuôn
hoặc chỗ tựa của gối
lõi).
- Lõi là bộ phận tạo nên lỗ rỗng bên trong vật
đúc, hình dạng bên ngoài của lõi là hình dạng bên trong của vật đúc. Lõi thường
có rãnh thoát khí, xương cứng vững, gối
lõi.
- Hộp lõi dùng làm lõi, hình dạng bên trong
của hộp lõi là hình dạng bên ngoài của hộp lõi. Mẫu và hộp lõi có thể dùng được
một lần, nhiều lần. Khi chế tạo mẫu, hộp lõi phải tính đến độ co ngót của kim
loại, tính lượng dư cần gia công cơ hay các yêu cầu khác về độ chính xác hoặc độ
bóng,… Chính vì thế, kích thước mẫu và hộp mẫu lõi phải được thiết lập dựa trên
kích thước của chi tiết. Thường dùng các loại vật liệu như gỗ, kim loại, chất
dẻo hoặc các chất phi kim loại (xi măng, thạch cao,…) để làm bộ mẫu và hộp
lõi.
Nguồn : Sưu tầm tổng
hợp
Biên soạn : TNTD,
v.rubber
EmoticonEmoticon